تجدد ایرانی: کوششی در پدیدارشناسی مسأله های جامعه و علم

کتاب «تجدد ایرانی: کوششی در پدیدارشناسی مسأله های جامعه و علم» منتشر شد.

کتاب تجدد ایرانی، تألیف دکتر رحیم محمدی از سوی انتشارات  تمدن علمی، در خرداد ۱۳۹۴ روانه بازار کتاب شد. کتاب تجدد ایرانی  مجموعه ای از مساله ها و پرسش های جامعه ایرانی است و گامی در پدیدارشناسی اجتماعی و توضیح مساله های جامعه و علوم اجتماعیاست.  به عبارت دیگر شرحی از مساله های آگاهی متعارف وآگاهی علمی است. به همین دلیل وجه تسمیه  نام فرعی کتاب به نام « کوششی در پدیدارشناسی مساله های جامعه و علم » می باشد.

کتاب مجموعا در ده فصل تنظیم شده است که از یک طرف شامل توضیح و تبیین مسأله‌های جامعه ایرانی است که در «بخش اول» به انجام رسیده است  که شامل شش فصل کتاب می شود و از طرف دیگر شامل توضیح و تبیین مسأله‌های علوم اجتماعی در جامعه ایرانی است که در «بخش دوم»  در چهار فصل توضیح داده شده است.

مولف دراین کتاب به مباحثی چون جامعه و مساله های جامعه، پدیدار شناسی جامعه ایرانی، تجدد ایرانی، منطق حرکت و نظم جامعه ، کلان شهری و دینورزی، علوم اجتماعی و مساله های علوم اجتماعی، امکان تحول علوم اجتماعی، بومی سازی علوم اجتماعی و شهرشناسی و … پرداخته است.

قسمتی هایی از مقدمه کتاب: اکنونِ جامعه ایرانی اکنون مهمی است و ترکیبی متنوع و انباشتی سراسری از آگاهی و مناسبات و منازعات و تردیدها و بحرانها و پیشرفتها است و ایرانیان امروزی هر لحظه در کار برساختن و ویران کردن جهان و جامعه خویش‌اند.  کار جامعه‌شناسی آن است که در اعماق این برساختن‌ها و ویران کردنها و در پس این مسأله‌های گوناگون و پراکنده «منطق امر اجتماعی» را کشف کند و توضیح دهد و از چیزی ابایی نداشته باشد تا از این طریق به ایده‌ها و پاسخ‌هایی دست یابد و شاید به مهار مسأله‌ها و بحرانها مدد رساند و به استقرار و تسهیل زیست اجتماعی امروزی که نوع ویژه‌ای از زندگی شهری است، کمک نماید.

مولف هدف خود را چنین مطرح  می کند: هدف این کتاب ارائه تصویری از برخی «مسأله‌های اصلی» جامعه و علوم اجتماعی در موقعیت کنونی است. مسأله‌های جامعه کشف کردنی و یافتنی هستند و به سادگی خود را آشکار نمی‌کنند، بلکه غالباً میل به پوشاندن خود دارند و بدتر اینکه معمولاً مسأله‌های قلابی و توهمی و غیراصیل خود را به جای مسأله‌های اصیل جا می‌زنند. از اینرو بدون علوم اجتماعی امکان کشف و شناخت مسأله‌های عصری جامعه وجود ندارد. علوم اجتماعی دستگاه منظمی از شناخت و کشف است که کشف و توضیح مسأله‌های جامعه را ممکن می‌کنند. اگر چه ممکن است علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی هم دچار خطا شوند، با وجود این، علم می‌تواند خود را درمان کند. علم خود سنجشگر و خود انتقاد است و به کشف و حل مسأله‌های خود اهمیتی بیشتر می‌دهد. از این جهت مسأله‌های علم را نمی‌توان با سیاست و ایدئولوژی کشف و حل کرد، سیاست و ایدئولوژی و رسانه به ذکر مناقب و افتخارات و ارائه آمار توجه بیشتری دارند. پس باید با علم و روش علمی به کشف و توضیح مسأله‌های سیاست و جامعه و فرهنگ و زبان و اقتصاد و توسعه همت کرد. به عبارت دقیق‌تر جامعه و زبان و توسعه در علوم اجتماعی و جامعه شناسی به موضوع تفکر تبدیل می‌گردد و مسأله‌های آنها «پرابلماتیزه» می‌شود. در واقع تاریخ حقیقی علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی زمانی در یک جامعه آغاز می‌شود که بتواند مسأله‌های اجتماعی را برابلماتیزه کند. تفکر جامعه‌شناختی در یک جامعه با ترجمه کتب و آموزش رشته جامعه‌شناسی آغاز نمی‌شود، بلکه با پرابلماتیزه کردن مسأله‌های جامعه آغاز می‌شود. پس اگر در مقابل علومی که وضعیت جامعه و مسأله‌های جامعه را می‌اندیشند و مطالعه می‌کنند، ایستادگی شود، مسلماً جامعه و اجزاء جهان اجتماعی به مشکلات و مسائل خود وقوف پیدا نمی‌کنند و ای بسا این عدم وقوف به عدم بازتولید جامعه نیز منجر گردد. با علوم اجتماعی است که انسان و اهل جامعه در عصری که می‌زیند، به حال خود آگاه می‌شوند و مسأله‌های خود را می‌شناسند و به راه حل‌ها و پاسخ‌ها می‌اندیشند.

گفتنی است چاپ اول این کتاب با قیمت ۲۵۵۰۰  تومان از سوی انتشاررات تمدن علمی منتشر شده است.